Gdzie jest twoje miejsce... pracy? Proste pytanie, trudna odpowiedź
Zagadnienie miejsca pracy pozostaje nieuregulowane przepisami prawa pracy. Wskazaną kwestię wielokrotnie poruszał za to Sąd Najwyższy w swoich wyrokach. Miejsce wykonywania pracy wedle treści art. 29 § 1 KP określać powinna umowa o pracę. Ustawodawca nie zdefiniował jednak tego pojęcia. Dlatego zostawia stronom stosunku pracy dość dużą dowolność jego interpretacji.
Miejsce pracy vs. siedziba zakładu pracy
Miejsce świadczenia pracy jest jednym z istotnych składników umowy o pracę. Uzgadniamy go obustronnie. Jest objęte zakazem jednostronnej zmiany przez któregokolwiek z kontrahentów umowy.
ORZECZNICTWO:
- W wyroku z dnia 1 kwietnia 1985 r., sygn. akt I PR 19/85 (OSP 1986, nr 3, z. 46), Sąd Najwyższy wypowiedział się na temat miejsca pracy przyjmując szerokie rozumienie tego pojęcia. Zdaniem Sądu “należy odróżnić miejsce pracy pracownika od siedziby zakładu pracy”.
Pod pojęciem miejsca pracy rozumie się stały punkt w znaczeniu geograficznym lub pewien oznaczony obszar określony granicami jednostki administracyjnej podziału kraju.
Strony zawierające umowę o pracę mają dużą swobodę w określaniu miejsca pracy. Może być ono określone na stałe. Może być ono zmienne. Zmienność miejsca pracy może wynikać z rodzaju pełnionej pracy.
Czy wiesz, że:
Miejsce pracy nie musi być wyposażone w zaplecze socjalne, kadrowe i techniczne.
Wykonywanie przez pracownika pracy w uzgodnionym przez strony miejscu pracy nie rodzi obowiązku płacenia takiemu pracownikowi ani diet, ani świadczeń rozłąkowych!
ORZECZNICTWO:
- Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 6 marca 2007 r., sygn. akt II PK 212/06 (OSNP 2008, nr 7-8, poz. 101) prezentuje pogląd, iż “miejscem wykonywania czynności pracowniczych przez pracownika urzędu celnego lub podatkowego może być nie tylko siedziba zatrudniającego go urzędu, ale również obszar jego właściwości miejscowej”.
- Z kolei w wyroku z dnia 19 marca 2008 r., sygn. akt I PK 230/07 (LEX nr 465986), Sąd Najwyższy zajął się kwestią rozróżnienia pojęć miejsce wykonywania pracy oraz stałe miejsce pracy twierdząc, iż pojęcia te nie są tożsame. Zdaniem SN: “określenie w umowach zawartych z powodem jego miejsca wykonywania pracy jako transport międzynarodowy czy kraje trzecie – niezależnie od wątpliwości dotyczących tego, czy z uwagi na ich nadmierną ogólnikowość mogą być one uznane za spełnienie ustawowego wymagania (art. 29 § 1 pkt 2 KP) wskazania miejsca wykonywania pracy – trudno uznać za równoznaczne ze wskazaniem jego stałego miejsca pracy; w związku ze sposobem określenia w umowach zawartych z powodem miejsca wykonywania pracy można mówić, iż jest to miejsce ruchome, zmieniające się stosownie do okoliczności i potrzeby – choć względnie określone – ale tym samym nie jest to stałe miejsce pracy. Stałe miejsce pracy to z kolei miejsce ściśle określone np. w jednej miejscowości”.
A co, gdy sami wyznaczamy miejsce pracy?
Inaczej kwestia określenia miejsca pracy będzie wyglądać u pracownika, który sam sobie wyznacza termin i miejsce wykonywania pracy, jak np. inspektor pracy.
ORZECZNICTWO:
- Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 11 kwietnia 2001 r., sygn. akt I PKN 350/00, cyt. „Nie jest podróżą służbową stałe wykonywanie zadań w różnych miejscowościach i terminach, których wyboru każdorazowo dokonuje sam pracownik w ramach uzgodnionego rodzaju pracy. Miejsce wykonywania pracy powinno być tak ustalone, by pracownik miał możliwość wykonywania zadań, wliczając w to czas dojazdu do miejsca ich wykonywania, w ramach umówionej dobowej i tygodniowej normy czasu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym”.
